Noclegi w Olsztynie
Gastronomia
Rekreacja
Imprezy i wydarzenia
Andrzej Samulowski |
Poeta ludowy, księgarz, działacz polski na Warmii. Urodzony 2 kwietnia 1840 r. w Sząbruku. Jego rodzicami byli krawiec Józef i Elżbieta z Bojnowskich. Ukończył jedynie szkółkę elementarną w rodzinnej wsi. Od 1868 r. jego wiersze publikowały „ Przyjaciel Ludu” w Chełmnie i „Zwiastun Górnoszląski”, gazety wychodzące w zaborze pruskim. W 1870 r. wyjechał do Poznania, gdzie w ciągu roku wyuczył się introligatorstwa. Po powrocie na Warmię utrzymywał się z wyuczonego zawodu, zakładając jeszcze w Sząbruku czytelnię ludową. Po objawieniach maryjnych Samulowski otworzył w Gietrzwałdzie w 1878 r. pierwszą polską księgarnię na Warmii. W 1885 i 1892 r. był zaangażowany w akcję patriotyczną, która miała na celu przywrócenie języka polskiego w szkołach. Wraz z Janem Liszewski w 1886 r. założył „Gazetę Olsztyńską”, jej próbny, zerowy numer wydrukowano w księgarni Samulowskiego. Był współzałożycielem Polskiego Komitetu Wyborczego w 1890 r. W 1892 r. założył w Gietrzwałdzie Katolickie Towarzystwo Ludowe. Towarzystwo to dbało o rozwój kultury polskiej na Warmii i miało za zadanie docierać z nią do ludności polskiej. Udzielał się Samulowski także w trakcie plebiscytu 1920 r., jawnie agitując za głosowaniem za Polską.
Andrzej Samulowski pozostawił po sobie około 200 wierszy, część jego twórczości przepadła wskutek zniszczeń, jakie przyniosła ze sobą I wojna światowa w 1914 r., południowa Warmia była fragmentem teatru wojennego Bitwy pod Tannenbergiem. Pozostawił po sobie zarówno teksty pisane poprawną polszczyzna jak i utrwalił gwarę warmińską. Tomik jego wierszy pt: „Z północnego Polski krańca…” został wydany w 1975 r. Samulowski w 1880 r. ożenił się z Martą Nowacką, córką księgarza z Mikołowa. Mieli siedmioro dzieci: synów Władysława, Alfonsa i Juliana oraz córki Anielę, Walerię, Lucjanę i Bronisławę. Andrzej Samulowski zmarł w Gietrzwałdzie 10 kwietnia 1928 r., jego grób znajduje się na miejscowym cmentarzu. Marta Samulowska prowadziła polską księgarnię do momentu wybuchu II wojny światowej. Po II wojnie światowej warmińskiej wsi Sątopy dodano drugi człon Samulewo, na cześć księgarza z Gietrzwałdu. |