Budynek zaprojektowany jako teatr i służący temu celowi przez cały czas. Zbudowany jako dar za zwycięstwo plebiscytowe Niemiec w 1920 r. Po II wojnie światowej teatr im. Stefana Jaracza.

Historia

Scena teatralna pojawiła się w Olsztynie na przełomie XIX/XX w. Spektakle odbywały się w balowej sali hotelu „Deutsches Haus”. Akt erekcyjny budowy teatru wystawiony został w 1908 r. przez nadburmistrza Oskara Beliana. Do pomysłu wrócono w 1924 r. Gmach teatru zaprojektował olsztyński architekt August Feddersen. Foyer to pozostałość po restauracji „Kaisergarten”, do niej Feddersen dobudował od strony zachodniej dwa budynki mieszczące widownię oraz scenę z kulisami i zapleczem garderobianym. Budowlę wzniesiono w ciągu 11 miesięcy, otwarcie nastąpiło 29 września 1925 r. Inaugurację uświetniło wystawienie „Fausta” Johanna Wolfganga Goethego. Teatr został pomnikiem plebiscytowym, nadano mu oficjalną nazwę Treudank i stanowił dar dla ludności głosującej w 1920 r. za Niemcami. Po 1945 r. nowym gospodarzem został Teatr im. Stefana Jaracza, zarządzający budynkiem po dziś dzień. Pierwsze powojenne przedstawienie odbyło się 17 listopada 1945 r. Wystawiono „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej.

Opis architektury

Bryła architektoniczna teatru składa się z trzech elementów. Część wschodnia, wzniesiona z wykorzystaniem neorenesansowego budynku dawnej restauracji, mieści foyer, szatnie i restaurację. W części środkowej znajduje się widownia mieszcząca pierwotnie 556 miejsc, 388 na dole i 178 w lożach i na balkonie. Obecnie pojemność widowni wynosi 482 miejsca. Wnętrze widowni posiada bardzo dobrą akustykę, balustrada balkonu zaprojektowana w formie falistej, oświetlenie nawiązujące do stylu art deco. Największa część zachodnia mieści scenę, kulisy, garderoby, magazyn i biura teatru. Do gmachu od tej strony dostawiony jest budynek studium aktorskiego im. Aleksandra Sewruka.

Fasada teatru zlokalizowana jest od wschodu. Do budynku prowadzą schody pałacowe, zbudowane w 1997 r., które zastąpiły pierwotne schody rewiowe. Do wnętrza prowadzi pięć wąskich drzwi z nadświetlem, ponad każdym z nich duże prostokątne okna. Dekorację dachu stanowi szczyt składający się z trzech podłużnych prostokątnych gzymsów, ułożonych piramidalnie.

Ciekawostki

- podczas uroczystości otwarcia teatru w dniu 29 września 1925 r. padła deklaracja, że ze sceny tego teatru nigdy nie padnie polskie słowo

- premierę „Fausta”, pierwszego przedstawienia wystawionego w Treudanku uświetniła dodatkowo wystawa prac olsztyńskiej malarki Friedy Strohmberg zorganizowana we foyer gmachu

- 30 kwietnia 1946 r. po zniszczeniach radzieckich uruchomiono w Olsztynie ponownie komunikację miejską. Pierwszą pasażerką tramwaju została olsztyńska aktorka Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa

- naprzeciwko teatru po drugiej stronie ulicy 1 Maja stoi pomnik Stefana Jaracza, patrona teatru. Nieopodal pomnika rośnie osobliwość przyrodnicza – miłorząb japoński

Informacje praktyczne

-teatr jest otwarty w godzinach spektaklu i pracy restauracji

-bezpłatne wc w budynku teatru

-przed budynkiem znajduje się zatoczka, bezpłatny autobusowy parking 300 m przy ul. Nowowiejskiego

www.teatr.olsztyn.pl

(c) Andrzej Bobrowicz

fot.Mariusz Błaszczak

fot.Mariusz Błaszczak

fot.Karolina Łachacz