Noclegi w Olsztynie
Gastronomia
Rekreacja
Imprezy i wydarzenia
Plebania Św. Jakuba, dom archiprezbitera |
Zespół zabudowań plebanii archikatedry Św. Jakuba, składający się z domu archiprezbitera i budynku kancelarii parafialnej, w którym mieściła się dawniej przykościelna szkoła oraz zaplecza gospodarczego. Rezydencja arcybiskupa warmińskiego.
Historia Plebanię wzniesiono wraz z kościołem, następnie wielokrotnie wyburzano i z powrotem budowano. Obecne zabudowania pochodzą z 1771 r., rada miejska zleciła budowę Munterowi z Kalnika k/Morąga, za wynagrodzeniem 800 florenów. Kompleks składał się z budynku plebanii, wikarówki, szkoły i budynków gospodarczych – spichlerza drewutni, stajni i wozowni. Na terenach dawnej fosy zorganizowano ogród. Zabudowania gospodarcze były szachulcowe, pozostałe obiekty wzniesiono murowane. Budowle podupadły w połowie XIX w. Sam kościół został zamknięty dla wiernych w 1864 r., gdyż groził zawaleniem, podobnie jak budynek wikarówki, szkoła była już w ruinie. W 1884 r. rozpisano konkurs na budowę nowej wikarówki, który wygrał Joachim Hosmann z Olsztyna. Barokowy budynek plebanii – dom prezbitera gruntownie zmodernizowano w 1906 r. według projektu z 1898 r., Albrechta Erhardta z Olsztyna. Doprowadzono wtedy do budynku wodociąg i kanalizację. Do bryły budynku od południa dostawiony został piętrowy aneks, fasadę upiększono pseudobarokowymi sztukateriami. Wymieniono również budynki gospodarcze.Kolejna planowana przebudowa, według projektu z 1913 r. Fritza Heitmanna z Królewca z poprawkami Paula Christiana Zerocha, olsztyńskiego architekta miejskiego nie doszła do skutku z uwagi na wybuch I wojny światowej. Nigdy już nie powrócono do tej koncepcji.
Opis architektury Piętrowy, tynkowany budynek przystawiony północną ścianą do budynku wikarówki, z przylegającym od południa aneksem. Fasada budynku od strony zachodniej. Oś budynku zaznaczone wejściem głównym oraz mezzaninem z tympanonem zwieńczonym metalowym krzyżem. Sztukateria w tympanonie przedstawia Św. Jakuba patrona parafii, ponadto zdobienia znajdują się pomiędzy piętrem i mezzaninem w formie fryzu z kartuszem z datą 1907, nad portalem wejściowym oraz w narożniku fasady opodal aneksu.
Ciekawostki W 1771 r. mistrza Muntera sprowadzono z zagranicy, Kalnik leżał podówczas w Prusach, kilkanaście kilometrów od granic Warmii. Podczas przebudowy plebanii w 1906 r. z projektu Erhardta z uwagi na koszty skreślono z planów wieżę, mającą pełnić funkcje komunikacyjne, stawiając w projektowanym miejscu jedynie piętrowy aneks.
Informacje praktyczne - zabytek do zwiedzania tylko z zewnątrz - bezpłatny parking dla autokarów 400 m przy ul. Nowowiejskiego
(c) Andrzej Bobrowicz Najnowsze:
Najstarsze:
|